[L] Satyra

 «utwór literacki ośmieszający i piętnujący wady ludzkie, obyczaje, stosunki społeczne itp.»
słownik PWN

Na lekcji rozmawialiśmy o satyrze, analizowaliśmy trzy znane satyry Krasickiego: Pijaństwo, Żonę modną, List do króla.

„Skąd idziesz?” „Ledwo chodzę”. „Słabyś?” „I jak jeszcze.

Wszak wiesz, że się ja nigdy zbytecznie nie pieszczę,

Ale mi zbyt dokucza ból głowy okrutny”.

„Pewnieś wczoraj był wesół, dlategoś dziś smutny.

Przejdzie ból, powiedzże mi, proszę, jak to było?

JedzeniePo smacznym, mówią, kąsku i wodę pić miło”.

„Oj, nie miło, mój bracie! bogdaj z tym przysłowiem

Przepadł, co go wymyślił; jak było, opowiem.

Upiłem się onegdaj dla imienin żony;

Nie żal mi tego było. Dzień ten obchodzony

Musiał być uroczyście.

Tutaj jest dialog. W satyrach Krasickiego występuje też monolog. Są też karykaturalne postaci. Np. w Żonie modnej ukazano postać jako przesadnie strojną, bogatą itp.

Krasicki stosuje też trafne zakończenia (celne puenty). W satyrze do króla mówi, że król nie ma chrztu, który zmazałby jego grzech pierworodny, że był zwykłym panem z zamku a teraz panuje jako król, że jest za młody i bez doświadczenia, że niepotrzebnie traktuje ludzi jako równych sobie. Na pierwszy rzut oka można by pomyśleć, że to wyśmianie, ale niekoniecznie. Co mądrzejsi dopatrzą się drugiego dna.